کمیته بین‌المللی صلیب سرخ که منشأ نهضت بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر محسوب می‌شود سازمانی است بی‌طرف، بی‌غرض و مستقل که وظیفه منحصراً بشردوستانه آن عبارت است از حفاظت از زندگی و کرامت قربانیان جنگ و خشونت داخلی و یاری‌رسانی به آنها. کمیته بین‌المللی، کار هدایت و هماهنگ‌سازی فعالیت‌های امدادی نهضت را در مواقع منازعات به عهده دارد.همچنین تلاش می‌کند تا با ترویج و تقویت حقوق بین‌الملل بشردوستانه و اصول بشردوستانه جهانی، از بروز آلام انسانی جلوگیری کند.
درواقع با توجه به این‌که گفته می‌شود صلیب سرخ جهانی به عنوان یکی از سازمان‌هایی که فارغ از مسائل سیاسی حاکم بر کشورها و ملت‌ها عمل می‌کند بنابراین داوطلبان این سازمان می‌توانند در برقراری صلح و دوستی و دوری از منازعات، خشونت و اقدامات نافی حقوق بشر نقش موثری داشته باشند. کما این‌که به هنگام وقوع حوادث غیرمترقبه در هر گوشه از جهان این دلاور مردان به‌خوبی توانسته‌اند اهداف به عضویت درآمدن در این مجموعه را به‌خوبی ایفا کرده و نقش‌آفرینان خوبی در عرصه‌های خطر باشند. جمعیت هلال احمر ایران هم همچون جمعیت‌های صلیب سرخ در سطح جهان، همواره تلاش کرده است، تا فارغ از هرگونه اقدامات نژادپرستانه با انجام فعالیت‌های بشر دوستانه بتواند نقشی در جهت حمایت از حقوق بشر ایفا کند.

هر ساله روز جهانی صلیب سرخ در کشورهای مختلف جهان به این امید که روزی صلح و آرامش در سرتاسر جهان حکمفرما باشد، گرامی داشته می‌شود.

در سال ???? میلادی شخصی پا به این جهان گذاشت که در سن ?? سالگی با نوشتن کتابی توانست بنیانگذار مکتبی باشد که‌ بعدها نام صلیب سرخ را بر آن نهادند. آن شخص کسی نبود جز ژان‌ هانری ‌دونان.

همه چیز از یک جنگ آغاز شد. دهکده‌ای در شمال غربی Manuta واقع در شمال ایتالیا در سال ???? شاهد صحنه خونینی بین‌ قوای اتریش و متحدان فرانسوی و ساردنی بود و جمعا حدود ?? هزار نفر در این جنگ جان خود را از دست دادند. دونان در سال ???? براساس مشاهدات عینی خود از این جنگ کتاب خاطراتی را منتشر کرد و در پایان کتاب خواستار تشکیل جمعیت‌های امدادی داوطلب برای کمک به آسیب‌دیدگان این‌گونه حوادث شد.

در سال ???? میلادی شخصی پا به این جهان گذاشت که در سن ?? سالگی با نوشتن کتابی توانست بنیانگذار مکتبی باشد که بعدها نام صلیب سرخ را بر آن نهادند. آن شخص کسی نبود جز ژان هانری دونان.یک سال بعد یعنی سال ???? اولین تشکیلات پیشنهادی دونان در ژنو تشکیل شد که طی آن ?? کشور در ژنو طی کنفرانسی بین‌المللی اولین کمیته دائمی بین‌المللی برای کمک به مجروحان جنگی شکل گرفت که بعدها به کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تغییر نام یافت. دونان سال ???? به دنبال ورشکستگی دچار فقر و تهیدستی شد و سال ???? از دنیا رفت اما کمی پیش از مرگش به پاس تفکرات سازنده‌اش جایزه صلح نوبل را دریافت کرد. پاداش دونان به همین جا ختم نشد و نهایتا روز هشتم ماه می برای اولین بار در سال ???? به افتخار روز تولد دونان، روز جهانی صلیب سرخ نامگذاری شد.

فدراسیون صلیب سرخ جهانی

صلیب سرخ جهانی سازمانی بی‌طرف است که هم اکنون تحت عنوان فدراسیون صلیب سرخ جهانی و هلال احمر فعالیت می‌کند. این فدراسیون سال ???? پس از پایان جنگ جهانی اول در شهر پاریس تحت عنوان لیگ جمعیت‌های صلیب سرخ تاسیس شد. این جمعیت در اکتبر سال ???? به لیگ جمعیت‌‌های صلیب سرخ و هلال احمر و سپس در نوامبر ???? به فدراسیون بین‌المللی جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال احمر تغییر نام داد.

جمعیت‌های موسس شامل ? کشور انگلستان، فرانسه، ایتالیا، ژاپن و ایالات متحده امریکا بودند . هم‌اکنون شمار جمعیت‌های موسس در سال ???? به ??? جمعیت رسمی رسیده است.

فدراسیون بین‌المللی صلیب سرخ و هلال احمر که هم‌اکنون بزرگ‌ترین سازمان بشر دوستانه جهان به‌شمار می‌رود همان‌طور که گفته شد اینک دارای ??? کشور عضو می‌باشد که شعبه مرکزی آن در «ژنو» قرار دارد، ?? دفتر منطقه‌ای و مجموعا ?? هیات نمایندگی کشوری از نقاط استراتژیک این فدراسیون محسوب می‌شود و هم‌اکنون ? واحد پشتیبانی اصلی آن در ابوظبی، بوداپست، نایروبی و پاناما کلیه فعالیت‌های مرتبط با هلال احمر را در سراسر جهان حمایت می‌کنند.

اهداف این فدراسیون بین‌المللی که شامل برنامه‌های بلند مدت و همچنین برنامه‌های ضربتی در مواقع بحرانی است شامل:

- برپایی پناهگاه‌های اضطراری جهت تغذیه و امداد رسانی

- ‌ کمپ‌های اضطراری برای تهیه آب آشامیدنی و سرویس‌های بهداشتی

- یافتن اعضای خانواده‌های مصیبت‌زده‌

- آموزش وسیع کمک‌های اولیه ومراقبت‌های پزشکی در مواقع اضطراری

- پیشگیری و ریشه‌کنی بیماری‌ها

- پیشگیری از گسترش ایدز

- تامین نیازهای خونی با جمع‌آوری و نگهداری خون در مواقع ضروری

- ساماندهی و فعالیت‌های داوطلبی و ... می‌شود.

تولد هلال احمر در ایران

در سال ???? شمسی کشور ایران به دنبال جوی که صلیب سرخ جهانی در کشورهای اسلامی پدید آورده بود تصمیم گرفت که جمعیت ملی خود را تاسیس کند ولی به جای استفاده از نشان صلیب سرخ که نشان دولت‌های مسیحی به‌شمار می‌رفت بنابرزیرکی و تدبیر سیاسی نماینده وقت ایران به‌نام «ممتاز‌السلطنه» از پرچم شیر و خورشید سرخ که در آن زمان معنای آن تلاش برای تداوم حیات ایران در جامعه بین‌المللی بوده است استفاده کرد.
این تصمیم که عملی شدن آن به کنفرانس صلیب سرخ جهانی در سال ???? ژنو برمی‌گردد در شرایطی انجام شد که در آن زمان تنها دو کشور مسلمان عثمانی و ایران اجازه حضور در این کنفرانس را داشتند. از طرفی به‌دلیل آن‌که کشور عثمانی در ???? در کنفرانس قبلی صلیب سرخ شرکت نکرده بود، در سال ???? از حضور در این کنفرانس محروم ماند و بنابراین ایران تنها کشور مسلمان حاضر در این کنفرانس بود. نکته جالب اینجاست که دلیل انتخاب نشان شیرو‌خورشید در آن سال برای جمعیت صلیب سرخ در ایران به این دلیل بود که نماینده ایرانی بر آن عقیده بود که نشان صلیب سرخ یک نشان مسیحیت است و یک کشور اسلامی نمی‌تواند پرچم امدادرسانی خود را در سایه نشان مسیحیت برپا کند. نشان شیروخورشید سرخ همچنان تا سال ???? شمسی وجود داشت. اما به دنبال پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی در کشورمان دولت جمهوری اسلامی با ارسال نامه‌ای به دولت سوئیس به عنوان امین و نگهدارنده قراردادهای چهارگانه ژنو اعلام کرد که خواستار تغییر نشان شیر و خورشید سرخ به هلال احمر است و به این ترتیب جمعیت ملی هلال احمر جمهوری اسلامی ایران با نام جدید شکل گرفت.

سازمانی مردمی با وظایفی بزرگ‌

هم‌اکنون جمعیت هلال احمر در قالب ? رکن اساسی شامل سازمان امداد و نجات، سازمان داوطلبان، سازمان جوانان،‌ سازمان تدارکات پزشکی و معاونت درمان و توانبخشی وظیفه انجام امدادرسانی به آسیب‌دیدگان حوادث طبیعی و جنگ را برعهده دارد.

در حال حاضر بیشتر فعالیت‌‌های جمعیت حول محور امداد رسانی به‌ آسیب‌دیدگان حوادث طبیعی متمرکز شده در حالی که تاسیس مراکز درمانی و توانبخشی و همچنین تولید دارو و اداره امور جوانان از وظایف کنونی این جمعیت است.

تاسیس بیمارستان و مراکز درمانی‌

جمعیت هلال احمر از بدو تاسیس تا زمان انقلاب اسلامی بیش از ??? بیمارستان و مراکز درمانی تاسیس کرده است که بسیاری از فعالیت‌های درمانی و پزشکی را در مواقع بحرانی سرپرستی می‌کند.

پایگاه‌های امداد و نجات جاده‌ای

از جمله فعالیت‌های دیگر این سازمان بزرگ تاسیس پایگاه‌های امداد و نجات جاده‌ای است که هم‌اکنون کلیه جاده‌های بین شهری کشور با فواصلی کوتاه از نعمت این‌گونه پایگاه‌ها برخوردارند تا در صورت بروز هرگونه حادثه جاده‌ای بتوانند سرویس‌های لازم را به مصدومین برسانند.

پایگاه‌های امداد و نجات ساحلی‌

پایگاه‌های امداد و نجات ساحلی هم‌اکنون در کلیه سواحل دریای خزر و همچنین خلیج‌فارس به طور دقیق عملکرد امداد و نجات حادثه دیدگان ساحلی را برعهده دارد که در صورت بروز هرگونه اتفاق غیرمترقبه امداد رسانی می‌کنند. نکته قابل توجه در خصوص امدادهای جاده‌ای و ساحلی در کشورمان حضور فعال ناوگان هوایی اعم از هواپیما و بالگرد و ناوگان حمل و نقل زمینی جهت انتقال سریع مصدومین است که در کشورمان به همت سازمان هلال احمر در بهترین وضعیت سرویس‌دهی خود قرار دارد.

هلال احمر؛ خاطرات تلخ و شیرین‌

پنجم دی‌ماه ????؛ زلزله بم‌ ساعت ? و ?? دقیقه و ?? ثانیه به وقت محلی [ساعت ??/? دقیقه و ?? ثانیه روز ?? دسامبر ???? به وقت بین‌المللی (GMT)] در شهر تاریخی بم در جنوب شرقی کشور واقع در جنوب شرقی کرمان زلزله‌ا‌ی به قدرت ?/? ریشتر اتفاق افتاد که براساس آمار رسمی تلفات بیش از ?? هزار نفر و مجروحان آن حدود ?? هزار نفر بود و بالغ بر ??? هزار نفر از هموطنان عزیزمان بی‌خانمان شدند.

پیامدهای این زلزله تا آنجا دردناک بود که ???? کودک و نوجوان بی‌سرپرست بمی ???? نفر کودک یتیم فاقد پدر، ???? کودک فاقد پدر و مادر و ??? نفر کودک که تمامی بستگان و والدین خود را از دست داده بودند بر جای گذاشت.

براساس گزارش سالانه صلیب سرخ جهانی از این زلزله هولناک، مجموع خسارات از نظر اقتصادی معادل‌
?/? میلیارد دلار ارزیابی شد.

در نخستین ساعات پس از زلزله تیم‌های اعزامی از تمامی ارگان‌ها ازجمله جمعیت هلال‌احمر به محل اعزام شدند و کار امدادرسانی را آغاز کردند. همچنین تیم‌های بین‌المللی که از ?? کشور دنیا ازجمله اسپانیا، هلند، سوئیس، آلمان، ترکیه و ژاپن برای امدادرسانی به بم اعزام شدند که بعدها طبق گفته‌های خودشان در سمیناری که بعد از زلزله بم در اتریش برگزار شد تنها توانستند یک نفر را در این زلزله نجات دهند! این در حالی است که نقش تیم‌های اعزامی از هلال احمر به بم بسیار قابل توجه بود و با کمک‌هایی که بالغ بر ?? میلیارد تومان بود توانستند نقش بسزایی را در امدادرسانی و همچنین ساخت پروژه‌های پس از زلزله ایفا کنند. کار امدادرسانی و عملیات امداد و نجات حادثه‌دیدگان تا ماه‌ها پس از فاز حاد حادثه ادامه یافت و سعی شد کلیه نیازهای حادثه‌دیدگان در این زمینه برطرف شوند.

?? مرداد ????؛ سیل گلستان‌

نوزدهم مرداد ?? نیز روز تلخی برای هموطنان عزیزمان در استان گلستان به شمار می‌رود چراکه طی سیلی بسیار مخرب که در مناطق گیلداغ، مرادتپه، جنگل گلستان و خشکه ییلاق جاری شد ?? نفر کشته، ?? نفر مجروح و ??? خانوار آسیب دیدند. در این حادثه ??? باب منزل مسکونی از ?? تا ??? درصد تخریب شده و به موازات آن ?? واحد از اماکن عمومی دولتی بین ?? تا ?? درصد آسیب دیدند.

کار کمک‌رسانی و عملیات امداد و نجات بلافاصله پس از سیل توسط ??? نفر امدادگر، ?? پرسنل با ? فروند چرخبال، ?? دستگاه آمبولانس، ? دستگاه کامیون، ?? دستگاه وانت و ? دستگاه تریلی انجام شد. همچنین برای نجات آسیب‌دیدگان ? قلاده سگ و ? مجموعه نجات در سیلاب و بسیاری امکانات دیگر در اختیار گروه‌های امدادرسان قرار گرفت. گزارش‌های دریافتی در این سیل وسیع حاکی از آن بود که در همان ساعات اول حادثه برای جلوگیری از شیوع بیماری وبا که متاسفانه در منطقه نیز شایع بود، ?? تانکر آب و ? دستگاه موتور برق شروع به فعالیت کردند. همچنین در این میان ??? تخته چادر امداد، ???? تخته پتو، ????? قرص نان، ???? کیلو روغن، ???? کیلو قند و شکر، ???? کیلوگرم حبوبات، ??? کارتن ظروف، ??? کیلو چای، ???? بسته شوینده، ??? عدد فانوس، ???? تخته موکت، ???? قوطی کنسرو و ????? کیلو برنج در میان آسیب‌دیدگان توزیع شد.

در تمامی این حوادث کشور در کمال تنهایی و بدون کمک قابل توجه از کشورهای دیگر توانست به مدد جمعیت هلال احمر ایران کار امدادرسانی را انجام دهد. دو حادثه مذکور تنها قطره کوچکی از دریای بیکران حوادث و بلایای طبیعی بوده است که در کشور عزیزمان ایران رخ داده است. پس بیایید بیشتر قدر این امدادگران ناجی را بدانیم.

مرکز آموزشی سگ‌های تجسسی‌

یکی از تکنیک‌های روز امدادرسانی در جهان آمادگی و نگهداری سگ‌های آموزش دیده جهت انجام عملیات تجسس است که کشورمان در طی چند سال اخیر در این زمینه به بالاترین جایگاه رسیده است. امروزه کار تجسس سگ‌ها در همان ساعات اولین به دنبال بلایای طبیعی انجام می‌شود که می‌تواند روند کمک رسانی به‌ آسیب‌دیدگان را تسریع کند. هم اکنون کلیه استان‌های کشور به واحدهای تجسس که شامل سگ و مربی هستند مجهز شده است به طوری که هر استان ? تا ? تیم تجسس ویژه دارد. جالب اینجاست که در زمان وقوع زلزله بم که تنها ? سال از آموزش سگ‌های تجسس و مربیان آنها گذشته بود به مدد این تیم‌های تجسسی بسیاری از هموطنان‌مان که زیر آوار بودند نجات یافتند.